Η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας έχει αναγνωριστεί ως ένα σημαντικό εργαλείο για τη βελτίωση της γνωστικής λειτουργίας και της ανάπτυξης του εγκεφάλου. Όλο και περισσότερες έρευνες συγκλίνουν στη διαπίστωση ότι η εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας προσφέρει πολλαπλά οφέλη τόσο στους ενήλικες όσο και στα παιδιά. Μάλιστα, ειδικά στις παιδικές ηλικίες, τα αποτελέσματα είναι ακόμη πιο θεαματικά. Κατά τη διάρκεια εκμάθησης μιας ξένης γλώσσας, το μυαλό αποκτά ευελιξία, οι νευρωνικές συνάψεις δυναμώνουν και η μνήμη ενισχύεται. Σε αυτό το άρθρο θα εξετάσουμε πώς η εκμάθηση ξένων γλωσσών βελτιώνει τις νοητικές λειτουργίες, γιατί είναι τόσο σημαντική για την ανάπτυξη του εγκεφάλου και πώς αυτή η ‘εγκεφαλική’ άσκηση μπορεί να μας ωφελήσει στην καθημερινότητά μας.
Η εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας ενισχύει τη Γνωστική ευελιξία
‘Γνωστική ευελιξία’ ονομάζεται η ικανότητα του εγκεφάλου να προσαρμόζεται και να αλλάζει στρατηγικές ανάλογα με τις συνθήκες και τις ανάγκες του περιβάλλοντος. Όταν μαθαίνουμε μια ξένη γλώσσα, το μυαλό μας έρχεται αντιμέτωπο με νέες γραμματικές δομές και λεξιλόγιο. Αυτή η πρόκληση ενεργοποιεί περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την επίλυση προβλημάτων και την αναλυτική ικανότητα. Επικοινωνώντας σε μια γλώσσα που δεν έχουμε ως πρώτη, μαθαίνουμε επίσης να εναλλάσσουμε ανάμεσα σε διαφορετικούς γλωσσικούς κανόνες, κάτι που ενισχύει την ευελιξία σκέψης. Η σκέψη μας αποκτά μεγαλύτερη πλαστικότητα διότι, εκ των πραγμάτων, χρησιμοποιούμε περιοχές του εγκεφάλου που προηγουμένως ήταν αναξιοποίητες.
Οι ως άνω ευεργετικές επιπτώσεις έχουν ευρύτερο θετικό αντίκτυπο και στην ποιότητα ζωής μας. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι δίγλωσσοι διαθέτουν μεγαλύτερη ικανότητα στο να προσαρμόζονται σε νέες καταστάσεις, όπως επίσης και ότι αντιδρούν πιο αποτελεσματικά σε απρόβλεπτες προκλήσεις από το κοινωνικό περιβάλλον. Επιπρόσθετα, η νοητική αυτή ευελιξία φαίνεται να βοηθά στη διατήρηση της μνήμης καθώς προστατεύει από την απώλεια της γνωστικής λειτουργίας που αποτελεί φυσικό μέρος της γήρανσης.
Η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας βελτιώνει τη μνήμη και τη συγκέντρωση
Πέρα από τον ενήλικα, η ενίσχυση της μνήμης μέσα από την εξάσκηση στην ξένη γλώσσα, έχει θετική επίπτωση και στο ίδιο το παιδί, καθώς το βοηθά άμεσα με τις σχολικές του επιδόσεις. Όταν το παιδί προσπαθεί να απομνημονεύσει νέες λέξεις και εκφράσεις, ασκεί το μυαλό του, όπως θα έκανε ένας αθλητής σε μία «προπόνηση». Αυτή η συνεχής άσκηση βελτιώνει όχι μόνο την ικανότητα αποθήκευσης πληροφοριών, αλλά και την ικανότητα ανάκλησής τους.
Επιπλέον, καθώς η εκμάθηση μίας ξένης γλώσσας απαιτεί εστιασμένη προσοχή και επιμονή στη λεπτομέρεια, ως νοητική διαδικασία ενισχύει ταυτόχρονα και τη συγκέντρωση, την ικανότητα δηλαδή του νου να επικεντρώνει σε μια δραστηριότητα ή σκέψη αποκλείοντας εσωτερικούς ή εξωτερικούς περισπασμούς. Πολλές μελέτες συνηγορούν ότι τα άτομα που μαθαίνουν ή μιλούν περισσότερες από μία γλώσσες έχουν αυξημένη ικανότητα συγκέντρωσης, ακόμα και σε περιπτώσεις ύπαρξης πολλών αποσπαστικών παραγόντων.
Τα οφέλη της ‘νοητικής γυμναστικής’ στη ζωή και στην καθημερινότητα μας
Ανεξαρτήτως ηλικίας, η άσκηση στην ξένη γλώσσα συνεπάγεται πολλά και σημαντικά οφέλη: ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων, ισχυροποίηση του μυαλού, βελτίωση αυτοελέγχου, αυξημένη ικανότητα στην επίλυση προβλημάτων, μεγαλύτερη ικανότητα για μάθηση, περισσότερη ευελιξία και προσαρμοστικότητα, βελτίωση στην επικοινωνία, αποφυγή ή καθυστέρηση νευροεκφυλιστικών ασθενειών όπως η άνοια και η νόσος Αλτσχάιμερ, και τόσα άλλα ακόμα που όχι μόνο συμβάλλουν και ανάπτυξη της προσωπικότητάς μας αλλά και εντέλει στη βελτίωση της ποιότητα ζωής. Αυτός είναι και ο λόγος που πολλοί ειδικοί συστήνουν την εκμάθηση ξένων γλωσσών, ακόμη και σε μεγαλύτερες ηλικίες. Μεταξύ άλλων, αποτελεί και ένα μέσο πρόληψης και ενίσχυσης της νοητικής υγείας.
Εν κατακλείδι, λοιπόν, θα μπορούσαμε να πούμε ότι εκμάθηση ξένων γλωσσών δεν αποτελεί απαραίτητα αυτοσκοπό, μπορεί να μετατραπεί και σε ένα μέσο για συνεχή νοητική ενδυνάμωση. Ένα πρακτικό εργαλείο που θα κρατά ενεργό, υγιή και ευέλικτο τον εγκέφαλο μας, σε κάθε ηλικία.
Δείτε εδώ Διαδικασία μελέτης και μάθησης: τι πρέπει να προσέξουν οι γονείς
